[NRC Handelsblad, 8-7-2014]
Kijkt de NRC-commentator wel eens tv? In het commentaar van gisteren neemt hij kritiekloos de gedachte over dat Zwarte Piet een 'domme zwarte knecht' is en een 'stereotype blackface', die dus maar beter met pensioen kan gaan.
Van een Jamaicaanse hoogleraar en een Amsterdamse bestuursrechter valt misschien nog wel te begrijpen dat ze niet helemaal bij de tijd zijn wat de ontwikkeling van de Zwarte-Pietfiguur betreft. Maar van journalisten mag je toch verwachten dat ze wel eens een kijkje nemen buiten hun burelen. En daar is het al lang niet meer Piet die de underdogrol speelt. Het is veeleer de Sint die ons mededogen verdient.
Onderweg vanuit Spanje raakt hij de laatste jaren steevast in moeilijkheden doordat hij zijn zaakjes niet meer goed op orde heeft. Keer op keer schort het aan de organisatie van de bootreis en schiet de logistiek van het pakjestransport tekort. Via het sinterklaasjournaal worden alle Nederlandse kinderen wekenlang in spanning gehouden, totdat ten langen leste alles ten goede wordt gekeerd door.... Piet!
Het zijn de Pieten die met hun verstand, vindingrijkheid en koelbloedigheid Sint uit de brand helpen. Zij zijn Tom Poes, Sinterklaas is Heer Bommel. Een paar jaar geleden kwam het in Amsterdam al zo ver dat de oude heiligman bijna van zijn schimmel viel! Als dat zo doorgaat, is Pieterbaas over een paar jaar werkelijk de baas van het stel.
Degenen die te lijden hebben onder de richting die het Sint- en Pietbeeld de laatste tijd inslaat, zijn dus niet de zwarte kinderen maar de witte oude mannen. Als het waar zou zijn dat zwarte kinderen in de sinterklaasperiode op grote schaal 'Piet' wordt toegeroepen, is dat eerder een aanleiding tot trots. Tenzij je hen als ouders, gesteund door de VN, de Amsterdamse rechter en de NRC-commentator, bij voortduring het tegendeel voorhoudt, natuurlijk.
Dat dit laatste steeds vaker lijkt te gebeuren, is des te verwonderlijker, gezien het feit dat deze vermindering van het machtsverschil tussen Sint en Piet niet uit de lucht komt vallen. Het is een ontwikkeling die al jaren gaande is, zeker ook onder invloed van veranderende denkbeelden in Nederland over 'heer en knecht' en wit en zwart, zonder dat ooit een burgemeester of rechter zich ermee heeft bemoeid. Op andere gebieden laat een dergelijke heilzame ontwikkeling nog op zich wachten. Wie op het schoolplein wordt uitgemaakt voor dikzak, puistenkop, vuurtoren of brillenjood, heeft even weinig reden om zich daarover te verheugen als vroeger. Ook weten de dikzakken, puistenkoppen, roodharigen en brildragers zich niet gesteund door een geharnaste actiegroep. Zij halen dus hun schouders op en groeien toch nog op tot volwassen en volwaardige burgers.