VERHALENDIEFSTAL: TRAVOLTA PLAGIEERT OUWE HEIN

 

[ Bulletje en Boonestaak bulletin, december 2001]

 

Je hoeft niet eens zoveel méér dan Bulletje en Boonestaak te hebben gelezen om te weten dat A.M. de Jong veel van zijn inspiratie ontleende aan bekende thema's in de (jeugd)literatuur. Vooral de verhalen van Ouwe Hein zijn vaak varianten op zulke vertrouwde motieven. Als je Bulletje en Boonestaak alleen al vergelijkt met een stripheld uit later tijd - Kapitein Rob - dan valt een hele serie overeenkomsten op: ontdekkingsreiziger op de Noordpool, onder de Arabieren, het wrak op de Sargassozee, ontmoeting met De Vliegende Hollander, geënterd door niets-ontziende piraten.

Een aantal andere B & B verhalen beschouwden we altijd als uniek en onnavolgbaar, zoals Ouwe Heins luchtreis als passagier van de maan. Of zijn hoofdverwisseling met een piratenkapitein tijdens een duel waarbij ze elkaar tegelijk met een zwaard het hoofd afslaan, waarna Heins hoofd op de romp van de kaperkapitein belandt en andersom. Doordat het gevecht zich in de tropen afspeelt, waar alles snel aangroeit, zitten de koppen in no time rotsvast op hun nieuwe plek.

Toch blijkt dit verhaal minder origineel dan we dachten - of wordt Bulletje en Boonestaak ook in Hollywood gelezen. In de film Face/Off uit 1997 van regisseur John Woo speelt John Travolta een geheim agent en Nicolas Cage een terrorist. Op een gegeven moment wordt deze laatste gevangen genomen, en wordt besloten dat Travolta de terreurorganisatie gaat infiltreren na transplantatie van Cage's gezicht. Daarna weet Cage echter te ontsnappen, maar niet dan nadat hij zich op zijn beurt Travolta's gezicht heeft aangemeten. Dit gebeurt allemaal in Califonië, met zoals bekend een warm klimaat.

   Dan volgt er een langdurige strijd tussen de twee, met alle bijbehorende misverstanden. Zeker als de van Travolta's gezicht voorziene boef Cage zich in Travolta's echtelijke woning vervoegt, waar diens vrouw van niets weet en gewoon denkt met haar man van doen te hebben (wat Cage zich met alle genoegen laat aanleunen). We zien hier een modern spiegelbeeld van het bezoek dat Ouwe Hein voorzien van kaperkop aan zijn eigen familie bracht, die hem subiet de deur uitschopte.

   Tot een verzoening Cage-Travolta komt het niet, maar wel tot een zekere wederzijdse terughoudendheid bij het fysiek elimineren van de ander, omdat ze allebei natuurlijk toch graag hun eigen gezicht terug willen. Uitendelijk legt Cage het loodje, maar krijgt Travolta toch zijn oorspronkelijke gezicht weer terug. Een operatie door een knappe professor is daar echter niet voor nodig.

Flip en Herman Vuijsje

Terug naar overzicht met artikelen