Het Anne Frank Huis, een biografie |
|
|---|---|
Het Anne Frank Huis is een plek van ongekende emotionele intensiteit. Bezoekers uit de hele wereld komen naar het huis aan de Amsterdamse Prinsengracht. Toeristen, scholieren en staatshoofden - allemaal schuifelen zij even beschroomd door de kamers waar Anne en haar familie zich tijdens de oorlogsjaren schuil hielden voor de Duitsers. Door die onderduik, het daarop volgende verraad en de vondst en wereldwijde publicatie van Anne's dagboek is het Achterhuis een uniek symbool geworden. Een symbool van rassenhaat en uiterste onmenselijkheid, maar ook van moed en levenslust. Na de oorlog werd het oude huis aan de gracht op het nippertje behouden - eerst als eenvoudige herdenkingsplek, later als on site historical museum. Het aantal bezoekers stijgt nog steeds en ligt nu op een miljoen per jaar. Toch is er in het Achterhuis weinig te 'zien'. De kamers zijn leeg - dat heeft Otto Frank, Anne's vader, zo bepaald. Leegte en verlatenheid kenmerkten immers ook het lot van de ondergedoken joden. Juist vanuit die leegte dringen zich vragen op, grote en moeilijke vragen. Een bezoek aan het Anne Frank Huis is voor ieder verontrustend en confronterend. Maar welke vragen zijn het precies die hier worden gesteld? Wat is de 'boodschap' van het Anne Frank Huis? Wie maakt uit welke betekenis er aan Anne's nagedachtenis mag worden verbonden? Zijn Duitse deelnemers bijvoorbeeld welkom bij activiteiten in het Anne Frank Huis? Nakomelingen van oorlogsmisdadigers? En mag de holocaust worden vergeleken met xenofobie en vreemdelingenhaat in onze tijd? Het debat over dit soort kwesties wordt wereldwijd gevoerd, maar krijgt in het Anne Frank Huis een uitzonderlijke intensiteit en dynamiek. Het Achterhuis kan worden 'gevuld' met heel uiteenlopende betekenissen - en dat is de afgelopen vijftig jaar dan ook gebeurd. Het huis fungeerde als een soort katalysator voor allerlei debatten (of juist niet-gevoerde debatten), kwesties, botsingen en omslagen in het denkklimaat over de herinnering aan de holocaust en het 'gebruik' dat daarvan mag worden gemaakt. Al naar gelang de heersende ideeën van het moment heeft het Huis daarbij een serie totaal verschillende gezichten getoond. Dat maakt de geschiedenis ervan even boeiend en veelbewogen als die van een mensenleven. Jos van der Lans en Herman Vuijsje presenteren hun boek over het Anne Frank Huis, dat in april 2010 verscheen, dan ook als een 'biografie'. Aan de hand van bronnenonderzoek en vele interviews reconstrueren zij het leven van het Anne Frank Huis. De opzet is niet die van een traditionele geschiedschrijving. Het vele beeldmateriaal dat bij de Anne Frank Stichting en daarbuiten beschikbaar is, ordent mede het verhaal en vormt de kapstok voor specifieke thema's uit het leven van het huis. Grondgedachte was dus niet een streven naar volledigheid, maar het verlangen inzicht te bieden. Het Anne Frank Huis heeft tot nu toe al een wonderlijk leven achter de rug; hoe zag dat leven er uit? Maar ook: waarom dit leven en geen ander? |
Aanbiedingsbrochure Interview in Contactblad Stichting 1940-1945, zomer 2010  Recensies
Opiniebijdrage
 |